แผนการสอน ม 2 สาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม มีทั้งหมด 16 แผนการสอน ตลอดทั้งภาคเรียน พร้อมใบความรู้ แบบทดสอบท้ายแผนการสอน
แผนการสอน ที่ 1
สาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รายวิชา ส…..พระพุทธศาสนา
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ปีการศึกษา 2548 เวลาสอน 1 ชั่วโมง
1. สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนาได้เผยแผ่เข้ามาสู่ประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้านทั้งฝ่ายเถรวาทและฝ่ายมหายาน มีการยอมรับนับถือสืบต่อกันมาจนมีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของประชาชนในแต่ละประเทศ ทั้งนี้เพราะความเสียสละของพุทธสาวกสาวิกาและด้วยการส่งเสริมของพระมหากษัตริย์และความสนใจเคารพนับถือจากประชาชนทั่วไป
2. จุดประสงค์การเรียนรู้ที่คาดหวัง
1. บอกเส้นทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศเพื่อนบ้านได้
2. อธิบายประวัติความเป็นมาของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้านได้
3. บอกอิทธิพลของพระพุทธศาสนาในประเทศเพื่อนบ้านได้
3. เนื้อหาสาระ
หลังจากพระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธ์ปรินิพพานได้เพียง 3 เดือน ก็ได้มีการรวบรวมพระธรรมวินัยให้เป็นหมวดหมู่ เรียกว่า “สังคายนา” ซึ่งถือว่าเป็นการสังคายนาครั้งที่ 1 และภายหลังการสังคายนาครั้งที่ 2 คณะสงฆ์ในอินเดียได้เกิดความแตกแยกกันออกเป็น 2 นิกาย คือ นิกายเถรวาทหรือหินยาน เป็นนิกายดั้งเดิม และนิกายอาจริยวาทหรือนิกายมหายาน เป็นนิกายใหม่ ต่อล่วงถึงสมัยของพระเจ้าอโศกมหาราช พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรืองอย่างมาก พระองค์ทรงอุปถัมภ์พระพุทธศาสนาด้วยราชศรัทธาอย่างแรงกล้า ทรงมีพระราชกรณียกิจที่สำคัญโดยได้ส่งสมณฑูตเดินทางไปประกาศพระพุทธศาสนายังดินแดนต่าง ๆ ร่วม 9 สายด้วยกัน โดยสายที่ 8 มีพระโสณเถระและอุตตรเถระเป็นหัวหน้าคณะ ได้เดินทางเข้ามาเผยแผ่พระศาสนายังดินแดนสุวรรณภูมิ อันได้แก่ บริเวณประเทศไทย พม่า กัมพูชา ลาว เวียดนาม สิงคโปร์ มาเลเซีย อินโดนีเซีย ในปัจจุบันซึ่งส่งผลให้พระพุทธศาสนาได้เผยแผ่มาจนถึงปัจจุบันนี้
4. กิจกรรมการเรียนการสอน
1. ทำสมาธิ 3 นาที
2. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน
3. แจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้
4. ให้นักเรียนดูภาพสถานที่สำคัญของพระพุทธศาสนาในประเทศเพื่อนบ้าน แล้วซักถามเกี่ยวกับความรู้ความเป็นมาของพระพุทธศาสนาในประเทศเพื่อนบ้านโดยย่อ ๆ
5. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงเหตุผลที่ต้องมีการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศต่าง ๆ
6. แบ่งนักเรียน เป็น 5 กลุ่ม ๆ ละ 10 คน ศึกษาหัวข้อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาสู่ประเทศเพื่อนบ้าน 7 ประเทศ โดยศึกษาเป็นรายงานเพื่อนำเสนอในครั้งต่อไป
7. ให้นักเรียนศึกษาเส้นทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แล้วบอกชื่อประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา
8. ร่วมกันอภิปรายหัวข้อการเผยแผ่พระพุทธศาสนา อิทธิพลของพระพุทธศาสนาในประเทศเพื่อนบ้านทั้ง 7 ประเทศ คือ.-
1. ประเทศสหภาพพม่า
2. ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
3. ประเทศสาธารณรัฐสังคมเวียดนาม
4. ประเทศกัมพูชาประชาธิปไตย
5. ประเทศมาเลเซีย
6. ประเทศสิงคโปร์
7. ประเทศสาธารณรัฐอินโดนีเซีย
8. นักเรียนตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาสรุปสาระสำคัญตามหัวข้อประเทศที่ศึกษา ให้เพื่อนในห้องซักถามข้อสงสัย ครูช่วยเหลือแนะนำเพิ่มเติม
9. ครูสรุปการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในแต่ละประเทศอีกครั้งหนึ่ง แล้วให้นักเรียนบันทึกเนื้อหาโดยย่อลงในสมุดเพื่อตรวจดูความเรียบร้อย
10. ทำแบบทดสอบหลังเรียน
5. สื่อการเรียนการสอน
1. หนังสือเรียนรายวิชา ส 0110 พระพุทธศาสนา
2. แผ่นภาพสถานที่สำคัญของพระพุทธศาสนาในประเทศต่าง ๆ
3. แบบทดสอบก่อนหลังเรียน
6. การวัดและประเมินผล
1. จากแบบทดสอบ
2. การสังเกตพฤติกรรมรายบุคคล
3. การซักถามและตอบคำถาม
4. ผลของการทำงานกลุ่ม
7. กิจกรรมเสนอแนะ
1. ให้นักเรียนจัดนิทรรศการหรือทำป้ายนิเทศเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต
2. ให้นักเรียนรวบรวมกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาของประเทศเพื่อนบ้านที่ปรากฏในเอกสาร โดยจัดทำเป็นกลุ่ม
3. ควรเชิญวิทยากรที่มีคุณวุฒิมาเล่าประสบการณ์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาจากประสบการณ์ตรงให้นักเรียนฟังเมื่อมีโอกาส
