บาลีไวยากรณ์
(สังขยา)
ศัพท์คุณนามประเภทหนึ่งสำหรับนับนามนามให้รู้
จำนวนของนามนาม มีข้อแตกต่างจากวจนะดังนี้
วจนะ บอกความมากน้อยของนามนาม ไม่สามารถกำหนดจำนวนที่แน่นอนได้ เช่น ปุริสา บุรุษทั้งหลาย ทราบได้ว่า มีมากคน แต่ไม่ทราบว่ามีจำนวนเท่าไร
สังขยา นับจำนวนนามนามได้แน่นอน เช่น ปญฺจ ปุริสา
อ.บุรุษท. ๕ ทราบได้ว่า มี ๕ คน
สังขยาแบ่งออกเป็น ๒ ชนิด
๑.ปกติสังขยา สำหรับนับไปตามปกติ คือ ๑, ๒, ๓, ๔, ๕, ๖, ๗,………….. เช่น สามเณร ๑ รูป ถือ สมุด ๒ เล่ม ปากกา ๓ ด้าม ไม้บรรทัด ๔ อัน หนังสือ ๕ เล่ม เดินไป เป็นต้น
๒. ปูรณสังขยา สำหรับนับนามนามจำนวนเป็นที่เต็ม คือ ที่ ๑, ที่ ๒, ที่ ๓, ที่ ๔, ที่ ๕, ที่ ๖, ที่ ๗,…… เช่น สามเณรรูปที่ ๑ ไปเรียนหนังสือในสำนักครูที่ ๒ ถึงปีที่ ๓ สอบไล่ได้ชั้นปีที่ ๔ ยังไม่ถึงชั้นปีที่ ๕ เป็นต้น
