การเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
การคิดเลขเร็ว ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
1. ลักษณะและส่วนประกอบของแบบฝึก
แบบฝึกคิดเลขเร็ว ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีลักษณะเป็นแบบฝึกคิดเลขเร็วเป็นรายบุคคลที่นักเรียนสามารถนำไปฝึกด้วยตนเอง หรือครูใช้ฝึกในห้องเรียนจากที่นักเรียนได้เรียนในห้องเรียนนั้น ๆ ผ่านไปแล้ว มีทั้งหมด 34 เรื่อง ตามจำนวนชุด ประกอบด้วย
1.1 หัวเรื่อง ได้แบ่งเป็นเรื่องทั้งหมด 34 เรื่อง ตามจำนวนชุดของแบบฝึก
1.2 แบบฝึก จัดทำไว้ 50 ชุดๆ ละ 20 ข้อ ตามเนื้อเรื่องที่เรียงจากง่ายไปหายาก
1.3 การประเมินผล เมื่อนักเรียนทำแบบฝึกแล้ว จะมีช่องให้กรอกคะแนนที่ได้ และเมื่อนำคะแนนที่ได้ไปเทียบกับเกณฑ์ที่กำหนด ก็จะมีช่องให้กรอกผลการประเมินการทำแบบฝึกหัดของนักเรียนแต่ละชุดว่าอยู่ในระดับใด คือ ดีเยี่ยม ดี พอใช้ และต้องปรับปรุง
2. เทคนิคการคิดและเฉลยแบบฝึก
ในแต่ละชุดของแบบฝึก จะมีเฉลยไว้ให้ตรวจสอบและจะมีคำอธิบาย เทคนิคการคิดการคิดทุกข้อพร้อมทั้งยกตัวอย่างในแต่ละเทคนิค ซึ่งอยู่ในคู่มือการใช้นี้ครูได้ศึกษาและทำความเข้าใจ หรือฝึกคิดก่อนที่จะนำไปฝึกนักเรียน
3. ข้อทดสอบและเฉลย
3.1 ครูชี้แจงคู่มือการใช้แบบฝึกทักษะการคิดเลขเร็ว แล้วให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน จำนวน 50 ข้อ เวลา 15 นาที ครูตรวจแบบทดสอบบันทึกคะแนนเก็บไว้
3.2 หลังจากนักเรียนได้ทำแบบฝึกครบทุกชุดแล้ว ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน เพื่อประเมินความก้าวหน้าของนักเรียนอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งมีเฉลยไว้ให้ครูได้ตรวจสอบข้อบกพร่องของนักเรียนในแต่ละเรื่อง และการแก้ไขข้อบกพร่องของนักเรียน ได้ตรงจุดอีกด้วย หากนักเรียนทำคะแนนได้ต่ำกว่าเกณฑ์ ควรให้ฝึกชุดที่นักเรียนบกพร่องเพิ่มเติม
4. เวลาที่ใช้ในการทำแบบฝึก
แบบฝึกแต่ละชุด ให้เวลาทำ 3 นาที
5. เกณฑ์การประเมิน
5.1 การตรวจให้คะแนนทั้งแบบฝึกและข้อสอบก่อนเรียน – หลังเรียน กำหนดคะแนนข้อละ 1 คะแนน ทำถูกต้องได้ 1คะแนน ทำผิดได้ 0 คะแนน
5.2 การประเมินผลในแบบฝึกแต่ละชุด ให้กา / ลงใน ( ) แต่ละระดับผลการประเมินซึ่งอยู่ท้ายแบบฝึกนั้นๆ ตามเกณฑ์ ดังนี้
ดีเยี่ยม หมายถึง ได้คะแนน 18 – 20 คะแนน
ดี หมายถึง ได้คะแนน 15 – 17 คะแนน
พอใช้ หมายถึง ได้คะแนน 10 – 14 คะแนน
ต้องปรับปรุง หมายถึง ได้คะแนน 0 – 9 คะแนน
5.3 การประเมินผลข้อสอบหลังเรียน สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 นี้มีข้อทดสอบหลังเรียน 50 ข้อ นักเรียนควรทำได้ตั้งแต่35 ข้อขึ้นไปจึงจะเป็นที่น่าพอใจ
6. การเตรียมตัวสำหรับครู
6.1 ศึกษาคู่มือการใช้แบบฝึกคิดเลขเร็วนี้ให้เข้าใจ
6.2 ฝึกคิดตามเทคนิคการคิดในแบบฝึกแต่ละชุด
6.3 วางแผนการใช้แบบฝึกให้สัมพันธ์กับการเรียนการสอน
6.4 เตรียมตัวการฝึกนักเรียน แบบฝึก ข้อทดสอบก่อนเรียน – หลังเรียนและกระดาษคำตอบไว้ล่วงหน้า
7. บทบาทของนักเรียน
7.1 ทำความเข้าใจกับเทคนิคการคิดในแบบฝึกแต่ละชุด
7.2 ทำแบบฝึกด้วยตนเองภายในเวลาที่กำหนด
7.3 พยายามทดให้น้อยและใช้กระดาษทดให้น้อยที่สุด
7.4 ทำข้อสอบหลังเรียนด้วยตนเอง
8. บทบาทของครู
8.1 ชี้แจงให้นักเรียนรู้บทบาทของนักเรียนในการใช้แบบฝึก
8.2 กำหนดให้นักเรียนได้ใช้แบบฝึกหลังจากที่ได้เรียนเรื่องนั้น ๆ ไปแล้ว
8.3 อธิบายเทคนิคการคิดเลขเร็วให้นักเรียนทราบ ดังรายละเอียดที่เสนอไว้ในแต่ละชุดโดยอาจสอดแทรกไว้ในชั่วโมงที่สอนหรือก่อนทำแบบฝึก
8.4 เมื่อนักเรียนทำแบบฝึกเสร็จแล้ว ให้รับตรวจทันที เฉลยและบอกคะแนนพร้อมผลการประเมินให้นักเรียนทราบทันที เพื่อเป็นการเสริมแรงแก่นักเรียน
8.5 ถ้านักเรียนทำคะแนนแบบฝึกได้ไม่ดีเท่าที่ควร ควรให้นักเรียนทำแบบฝึกชุดนั้น ๆ ซ้ำอีก จนกว่านักเรียนจะได้ถูกหมดทุกข้อประมาณร้อยละ 80 ของนักเรียนทั้งชั้น
9. ข้อเสนอแนะ
9.1 กำหนดให้นักเรียนทำแบบฝึกพร้อมกัน เมื่อหมดเวลาให้นักเรียนหยุดทำทันที
9.2 ควรให้นักเรียนที่ทำคะแนนได้ต่ำกว่า 7 คะแนน ให้ทำแบบฝึกหัดนั้นๆ ซ้ำอีก
9.3 ให้นักเรียนใช้กระดาษในการทดได้ แต่ควรแนะนำให้นักเรียนทดน้อยที่สุด หรือทดเท่าที่จำเป็นเพื่อประหยัดเวลาในการเขียนเลขซ้ำ
9.4 ก่อนให้นักเรียนทำแบบฝึกแต่ละชุด ครูควรทบทวนเทคนิคการคิด และขั้นตอนการคิดคำนวณ โดยการเน้นย้ำและให้นักเรียนได้เปรียบเทียบกับวิธีการที่นักเรียนเคยคิดมาก่อนด้วย ซึ่งจะเป็นการทบทวนให้นักเรียนมีความมั่นใจในการคิดยิ่งขึ้น
9.5 ควรให้นักเรียนทำแบบฝึกวันละ 1 ชุด ไม่ควรเร่งรัดหรือทำมากเกินไปเพราะอาจทำให้นักเรียนเกิดความเบื่อหน่าย ต่อวิชาคณิตศาสตร์ได้
ครูควรทำแบบฝึกเพิ่มเติม โดยการเพิ่มจำนวนข้อหรือเพิ่มแบบฝึกตามเทคนิคการคิดที่ได้เสนอแนะไว้ เพื่อช่วยให้นักเรียนได้ฝึกย้ำ ซ้ำ ทวน ยิ่งขึ้น
